Select Page

san braulio

Un puen entre l’Antigüidat y a Edat Meya

C. 585-Zaragoza, 651

No se sabe mui bien dó naxió Braulio. Y tampoco no cuan. I hai qui diz que vinió ta o mundo en a localidat d’Osma, no guaire luen de Soria, an estió destinau o suyo pai. Atros afirman que lo fazió en tierras que uei forman parte de Cataluña. Y i hai qui ye convenziu que naxió en a capital de l’Ebro. Lo zierto ye que os años más florexiens d’a suya vida los pasó como bispe de Zaragoza, dende an plegó a convertir-se en un d’os personaches más influyens d’Ispania en o sieglo VII, entre l’achitau gubierno d’os reis visigodos.

Os visigodos yeran un pueblo chermanico que, en un prenzipio, estió enemigo d’os romanos, y mesmo o suyo rei Alarico espulló sin piedat Roma en l’año 410. Pero luego adotoron cualques d’os costumbres romanos, entre ellas a relichión cristiana, y se transformoron en aliaus militars. S’instaloron en o sur de l’autual Franzia, partiziporon en a redota d’os temibles hunos d’Atila y os emperadors romanos les encargoron que librasen a Ispania d’atros pueblos chermanicos que la eban invadiu. Dezaga d’a desaparixión de l’Imperio romano d’Ozidén, creyoron un reino independién en a Peninsula Iberica, que tenió como capital Toledo.

En as ziudaz d’o suyo reino, os nobles visigodos teneban o control politico y militar, mientres que os bispes, amás d’as relichiosas, asumioron funzions chudizials, alministrativas, culturals, educativas… Cuasi toz os dirichens eclesiasticos prozedeban de l’aristocrazia ispanorromana. Y a vegatas formaban parte de verdaderas dinastías. Por exemplo, o pai de Braulio, Gregorio, estió bispe d’Osma; o suyo chirmán Juan, bispe de Zaragoza dinantes que él; unatro d’os suyos chirmans, Frominiano, abat d’o monesterio rioxano de San Millán; y a suya chirmana Pomponia, abat d’un convento femenino.

Braulio estió nombrau bispe en l’año 631 y grazias a la suya desbordán capazidat de treballo fazió de Zaragoza una ziudat aventachada. Brilló entre os dignatarios d’a Ilesia ispana y, con o refirme d’atros prelaus, dica plegó a oponer-se a las pretensions d’o brutal papa Honorio I, partidario de castigar con esmedida dureza a os chodigos que no se convertisen a o cristianismo.

Estió mano dreita de dos monarcas, Chindasvinto y Recesvinto, a os cuals aduyó a dar estabilidat a un reino frachil, embolicau en conflitos armaus cada vegata que caleba nombrar a un nuevo rei, ya que no i eba suzesión dreita en o trono de pais a fillos y os soberans yeran triaus en asambleya por nobles con ambizions y intreses enfrontinaus. Tal yera o suyo prestichio que o rei Recesvinto, le pidió que correxise y ordenase un completo conchunto de leis, o clamau Liber Iudiciorum, ta aplicar por igual a visigodos y ispanorromanos, cosa que dica alavez no ocurriba.

Entre o mandato de Braulio, Zaragoza destacó como un autivo foco cultural. A canto de l’Ebro establió una escuela catedralizia ta formar a chovens y reunió una gran biblioteca, d’as mayors d’a cristiandat, que incluyiba obras clasicas, d’autors griegos y romanos, de conchunta con atras de tema eclesiastico. Como os libros yeran piezas unicas que caleba reproduzir a mano, pus no esistiba a imprenta, ta aumentar os suyos fondos pediba copias d’os cuals le mancaban a atros puestos, incluyida Roma, que intercambiaba por copias d’os cuals ya poseyeba.

Amás, convenzió a o suyo mayestro, Isidoro de Sevilla, ta que redautase una enziclopedia que reunise a conoixenzia de l’Antigüidat antes que se perdese y que se tituló Etimolochías, ye dezir, l’orichen d’as cosas. El estió l’encargau de revisar o testo y de distribuyir-lo en vente libros y 448 capitols que abarcan numerosos ambitos d’a conoixenzia (teolochía, istoria, literatura, arte, dreito, gramatica, astronomía, zenzias naturals…). Ixa monumental obra estió clau en o desembolique cultural d’Europa entre tota a Edat Meya.

Remató d’escribir un imno latino en verso, a Vida de San Millán, iniziau por o suyo chirmán Juan y que inspiraría sieglos dimpués composizions poeticas de Gonzalo de Berceo. Y ta que a suya fayena tenese continuidat formó a cuantos disziplos, como Tajón, o suyo suzesor en o cargo episcopal, y Eugenio, qui s’instaló en Zaragoza atraito por a fama de Braulio y dezaga de rezibir as suyas enseñanzas estió nombrau arzobispo de Toledo.

Por o suyo amor en saber, San Braulio estió eslechiu patrón d’a Universidat de Zaragoza, que zelebra a suya festividat cada 26 de marzo. Seguntes a tradizión, a suya fuesa se troba baixo l’altar mayor d’a basilica d’o Pilar, an se zelebra a misa.

Referenzias:

Propuestas didacticas

Os visigodos en España

Os pasaches que siguen contino describen cualques aspeutos d’a epoca visigoda. Mira en o testo sobre San Braulio u en o ret entre qué años se desembolica iste periodo istorico y informazión que te permita contestar as preguntas que se planteyan.

En un primer momento, a poblazión visigoda se mantenió a la marguin d’a poblazión romana. Asinas, por eixemplo, yeran proibitos os matrimonios mistos, a causa que se prauticaba distinto tipo de cristianismo: os visigodos profesaban l’arrianismo, mientres que os ispanorromanos prauticaban o catolizismo. A situazión cambia con a conversión a o catolizismo d’o rei Recaredo en o III Conzilio de Toledo, l’año 589. D’ista traza s’elimina o barrache relichioso existén.

¿Sabes qué diferenzia i hai entre l’arrianismo y o catolizismo?

A suya forma de gubierno estió a monarquía. Pero yera una monarquía eleutiva y no pas ereditaria. Yeran os nobles os que eban de triar a o rei cuan feneixeba l’anterior monarca. Isto cheneraba tensions y luitas internas por alcanzar o trono y prevocaba inestabilidat.

¿Qué tipo de monarquía riche uei en España?, se pareixe a la d’epoca visigotica?

Os visigodos influyioron en o dreito y en cualques costumbres. Manimenos, azeutoron a luenga latina (renunziando a la suya) y gran parte d’a cultura romana. Mantenioron os zentros culturals d’a Peninsula que s’eban establiu entre l’Imperio Romano; anque adibioron un nuevo, Toledo, que s’instaura como capital d’o reino.

¿Conoxes bella palabra d’o español autual que promane d’a luenga que fablaban os visigodos?

L’habeas corpus visigodo, replegau en o Liber Iudiciorum estió a primera manifestazión d’un dreito fundamental, bella autonomía munizipal, una conzeuzión d’a libertat personal y una lechislazión complexa cuals bases continarían entre a Edat Meya en estar traduziu a luengas romanzes.

¿As leis perén estioron iguals ta visigodos y ispanorromanos?, qué ye o Liber Iudiciorum?, sabes qué ye l’habeas corpus?

Os reis visigodos

Fixa-te en o que se diz d’os reis visigodos que reinoron mientres santo Braulio estió bispe de Zaragoza (631-651).

Sisenando (631-636) se proclamó rei en enfrontinar-se a Suintila. Convocó o IV Conzilio de Toledo en l’año 633 endrezau por Isidoro de Sevilla y en o cual partizipó san Braulio. En iste conzilio se promulgoron as primeras leis que luego aconformarán o Liber Iudiciorum de Recesvinto.

Chintila (636-639) estió nombrau rei por a nobleza y os bispes, seguindo o costumbre establiu dende tiempo dezaga. Convocó o V Conzilio de Toledo en 636, an fixó duras penas a os usurpadors y a aquels que atentasen contra o rei. Más tarde, en o VI Conzilio de Toledo de l’año 638, se lechisló que a persona eslechida como rei prozedese d’a nobleza.

Tulga (639-642) estió eslechiu rei por una asambleya de nobles y bispes. Manimenos , como o suyo pai Chintila l’eba nombrau suzesor, o suyo reinau produzió malestar en a nobleza visigoda.

Chindasvinto (642-653) elaboró una lechislazión destinada a dar alazet politico a las suyas midas represivas, incluyidas as promulgadas contra o clero. Decretó que a lei zivil yera por alto d’a eclesiastica y que s’eba d’obedeixer a o rei dinantes que a os bispes. San Braulio amuestra a suya preocupazión por iste tema en una carta endrezada a o bispe de Valenzia. Ta evitar un conflito suzesorio cuantos bispes y gubernadors encabezaus por san Braulio convenzioron a o monarca ta que azedese a l’asoziazión a o trono d’o suyo fillo Recesvinto y, luego, dezaga d’a suya muerte, estase o suyo suzesor. Pretendeban que a transizión d’un reinau a unatro estase tranquila y pazifica.

Recesvinto (653-672) buscó a paz con os nobles castigaus por o suyo pai. A suya interpresa más importán estió a promulgazión d’o Liber Iudiciorum, o 654, ya iniziau por os suyos antezesors, ta cual redazión solizitó l’aduya de San Braulio.

Esplica bellas d’as suyas aportazions istoricas y a suya relazión con él. Qué carauteristicas destacarías d’o suyo sistema de gubierno?, te pareixen muitos ta un periodo tan limitau?, por qué crees que os suyos reinaus yeran tan breus?

O territorio visigodo

Os visigodos mantenioron a división en provinzias que teneban os romanos. A o mando de cadaguna d’ellas i eba un gubernador u duque con responsabilidaz politicas y militars.

Siñala en o mapa d’o reino visigodo en o sieglo VII (s’han marcau as calzadas romanas) a qué ziudaz se corresponden en l’autualidat as que apareixen zitadas.

Localiza en o mapa os puestos con os cuals San Braulio se relazionó a lo largo d’a suya vida.

Osma: posible puesto de naixenzia, por estar o suyo pai bispe d’ista ziudat.

Zaragoza: posible puesto d’a suya naixenzia, rezibió a seu de l’obispau de Zaragoza en morir o suyo chirmán Juan, l’anterior bispe. Estió bispe de Zaragoza dica a suya muerte.

Toledo: partizipó en cuantos conzilios d’ista ziudat. Mantenió correspondenzia con o bispe Eugenio II de Toledo, l’abat Emiliano protechiu d’o rei Chindasvinto y os reis Chindasvinto y Recesvinto.

Sevilla: ziudat de San Isidoro, que estió o suyo mayestro y mentor.

Braga: mantiene relazión epistolar con o bispe d’ista ziudat.

O final d’os visigodos en España

Leye cómo estió o final d’a epoca visigoda y esplica breumén as prenzipals causas.

En zagueras d’o sieglo VII, as luitas internas por o poder entre a nobleza son continas. Amás, a crisis sozial y economica levó a o reino visigodo a una situazión limite. O rei Wamba, suzesor de Recesvinto, combatiba a os vascons en o norte d’a Peninsula cuan surtió una nueva rebelión en a Septimania, pero conseguió apaziguar-la. O suyo reinau remató por una conspirazión, en estar deponiu dezaga d’alministrar-le una bebida narcotica. As contiendas se cheneralizoron entre os reinaus posteriors, d’Égica y Witiza. Cuan o zaguer rei, Rodrigo, alcanzó o trono, os suyos rivals s’alioron con o lider musulmán nord-africano Táriq Ibn Ziyad. Iste resultó venzedor en a batalla de Guadalete, l’año 711, y inizió a ocupanzia islamica d’a  Peninsula Iberica.

As elites gobernans y dominans yeran d’orichen visigotico, pero a inmensa mayoría d’a poblazión yera d’orichen ispanorromano y no le importaba en demasía quí gubernase mientres se les dase bella estabilidat. Ye por ixo que una vez que os musulmans acaboron con o poder militar visigodo, tasamén se les oponese resistenzia y ocupasen cuasi tot o territorio en mui poco tiempo, tot y con contar con pocos efeutivos.

O legau cultural visigodo

San Isidoro de Sevilla y a suya relazión con san Braulio

O testo fabla d’a obra prenzipal de San Isidoro de Sevilla y d’a ordinazión que fazió San Braulio. De qué obra se trata? Siñala o porqué d’a suya importanzia.

San Braulio convenzió a o suyo mayestro, Isidoro de Sevilla, ta que redautase una enziclopedia que reunise o conoixenzia de l’Antigüidat antes que no se perdese. Se tituló Etimolochías, ye dezir, l’orichen d’as cosas. Él estió l’encargau de revisar o testo y de distribuyir-lo en vente libros y 448 capitols que abarcan numerosos ambitos d’a conoixenzia (teolochía, istoria, literatura, arte, dreito, gramatica, astronomía, zenzias naturals…). Ixa monumental obra estió clau en o desembolique cultural d’Europa entre tota a Edat Meya.

Os escritos de San Braulio y a suya influyenzia cultural y politica

Contino se detalla a obra escrita de San Braulio. Mira datos sobre as suyas obras en o ret y esplica a suya traszendenzia posterior.

Epistolario. Grazias a ista colezión de cartas trobada en León en o sieglo XVIII s’ha puesto conoixer a relevanzia politica, relichiosa y cultural que San Braulio alcanzó entre o suyo episcopau. Isto se reflexa tanto en o conteniu d’a correspondenzia como en os destinatarios d’as cartas —entre os cuals se contan o propio Isidoro, o papa Honorio y os reis Chindasvinto y Recesvinto, amás de bispes, presbiters y piadosos laicos—.

Vida de San Millán. Ye a suya mayor contribuzión a la liturchia d’o suyo tiempo ya que s’escribió ta estar leyida en a misa d’o día d’o santo.

Catalogo d’os escritos de San Isidoro. Ista obra contiene l’elochio a San Isidoro y un apreziau catalogo d’as suyas obras.

Vestichios d’o mundo visigodo en l’autualidat

L’arte visigodo

Leye y comenta cuáls son as prenzipals manifestazions artisticas conservadas d’os visigodos en Aragón.

En Aragón os vestichios conservaus d’epoca visigoda son mui escasos. Destacan os trobaus en a clamada Villa Fortunatus de Fraga (Uesca). Yera una antiga finca de terrateniens agropecuarios construyida en epoca romana, en o sieglo II d. de C., con uns marabillosos mosaicos que uei, en parte, podemos desfrutar en o Museu de Zaragoza. Con o tiempo estió albandonada y en o sieglo VI s’aproveitó a suya estrutura ta construyir una basilica paleocristiana en plena epoca visigoda.

En o Museu de Zaragoza o periodo ispano-visigodo ye representau por as acuñazions de cualques monedas d’oro, rezipiens de bronze y zeramica, y restas escultoricas y capitels. Asinas como por un canzel d’a menzionada Villa Fortunatus.

Os visigodos en a literatura autual

Leye as resiñas d’as novelas menzionadas y comenta de qué traza creyes que son relazionadas con a epoca en que vivió San Braulio.

Guillermo GALVÁN, Sombras de mariposa: la epopeya de Leovigildo, rey de los visigodos.

Argumento: L’año 572, o choven Wilya, fillo natural d’o difunto rei Liuva, ye aculliu en a corte visigoda de Toledo por o suyo tío, o rei Leovigildo. Eslisiau por un azidén infantil, Wilya s’enfrontina a la suya inferioridat ta alcanzar o suenio de convertir-se en guerrero. A lo suyo pesar, partizipa en barucosos acontezimientos: a rebelión d’o primochenito Hermenegildo, as campañas militars contra vascones, suevos y francos, l’albandono de Recaredo d’a fe arriana y os levantamientos armaus que ista dezisión prevoca.

José CALVO POYATO, El último tesoro visigodo.

Argumento: A novela narra o trobo d’o tresoro visigotico de Guarrazar. Entre totas as piezas trobadas, as más valiosas son as coronas votivas d’os reis Recesvinto y Suintila (ista zaguera estió furtada en l’año 1921 y agún no ha estau recuperada). Totas dos d’oro, encastradas con perlas y zafiros tallaus. I hai tamién atras coronas más chicotas y cruzes. Parte puede veyer-se en o “Museo Arqueologico Nacional” de Madrit.

A trama d’o libro se desembolica en dos epocas istoricas, la d’o reino visigodo en os tiempos de Rodrigo y, por unatro costau, en os avatars que fazioron que lampas y cruzes de dito tresoro descubiertas en 1858 apareixesen en Franzia y estasen motivo de malestar entre os gubiernos español y franzés.

A narrazión mezcla verdat istorica con fizión y combina personaches reals, como l’istoriador José Amador de los Ríos, o diamantista José Navarro u o militar franzés Adolf Hérouart, con personaches de fizión como Martina Vicentelo, l’alfayero Valcárcel y l’inspector Collantes.

DIRECCIÓN GENERAL DE POLÍTICA LINGÜÍSTICA

Departamento de Educación, Cultura y Deporte

Parque Empresarial Dinamiza (Recinto Expo)
Avenida de Ranillas, 5D - 2ª planta
50018 Zaragoza
Tfno: 976 71 54 65

Colabora: